Οστεοπόρωση -
Μεταβολισμός ασβεστίου
Οστεοπόρωση
Η οστεοπόρωση είναι μια κατάσταση κατά την οποία ο σκελετός μας, τα κόκαλά μας χάνουν την οστική τους μάζα, γίνονται πιο αδύνατα, πιο εύθραυστα και σπάζουν ευκολότερα.
Παραθυρεοειδείς αδένες
Τέσσερις μικροί αδένες δίπλα στο Θυρεοειδή, που ρυθμίζουν, μέσω της ορμόνης Παραθορμόνης, τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα.
Οστεοπόρωση
Τι είναι η οστεοπόρωση;
Το οστεοπορωτικό οστό έχει χάσει μάζα ή πυκνότητα και εχει απωλέσει σημαντικό μέρος της ποιότητας κατασκευής του. Ως αποτέλεσμα, η μικρότερη πυκνότητα και η χαμηλότερη ποιότητα των οστεοπορωτικών οστών τα καθιστά αδύναμα και επιρρεπή σε κατάγματα.
Για κάποιους ανθρώπους που προσβάλλονται από τη νόσο, απλές δραστηριότητες όπως η άρση βάρους, η πτώση από χαμηλό ύψος (πχ ύψος του σώματος), η ελαφρά πρόσκρουση σε μια σκληρή επιφάνεια, ακόμα και ένα ισχυρό φτάρνισμα, μπορεί να οδηγήσει σε κάταγμα. Πιο επιρρεπή σε αυτού του είδους τα κατάγματα είναι το ισχίο, η σπονδυλική στήλη και ο καρπός. Παρόλα αυτά και άλλα οστάμπορεί να έχουν αυξημένο κίνδυνο για κάταγμα.
Αν είστε 50 ετών ή μεγαλύτερος-η και έχετε ήδη υποστεί κάταγμα, θα ήταν καλό να απευθυνθείτε στο ιατρειο μας για να υποβληθείτε σε εξέταση για οστεοπόρωση.
Γιατί η οστεοπόρωση αποτελεί ένα τόσο σημαντικό πρόβλημα;
Σύμφωνα με τα νεότερα επιδημιολογικά στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, 200 εκατομμύρια γυναίκες σε παγκόσμιο επίπεδο και 20 εκατομμύρια στην Ευρώπη πάσχουν από οστεοπόρωση. Υπολογίζεται ότι 1 στις 3 γυναίκες και 1 στους 5 άνδρες θα υποστούν τουλάχιστον ένα οστεοπορωτικό κάταγμα κατά τη διάρκεια της ζωής τους, τα οποία οδηγούν συνήθως σε αναπηρία με σημαντικές κοινωνικο οικονομικές επιπτώσεις τόσο στον πάσχοντα όσο και στην οικογένειά του. Στην Ελλάδα περίπου 500 χιλιάδες γυναίκες άνω των 50 ετών πάσχουν από σοβαρή οστεοπόρωση, ενώ επίσης το 22% των Ελλήνων ηλικίας μεγαλύτερης των 50 χρόνων έχουν ήδη οστεοπορωτικά κατάγματα.
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου:
Κάποιοι άνθρωποι έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν οστεοπόρωση από άλλους. Ορισμένοι παράγοντες αυξάνουν αυτή την πιθανότητα και ονομάζονται «παράγοντες κινδύνου». Αυτοί περιλαμβάνουν :
- Θήλυ φύλο
- Μεγαλύτερη ηλικία
- Οικογενειακό ιστορικό οστεοπόρωσης ή κατάγματα
- Λεπτός και χαμηλού αναστήματος σωματότυπος
- Ιστορικό κατάγματος
- Χαμηλά επίπεδα ορμονών του φύλου
- Χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων στις γυναίκες (συμπεριλαμβανόμενης της εμμηνόπαυσης)
- Αμηνόρροια (απουσία εμμήνου ρύσεως)
- Χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης και οιστρογόνων στους άνδρες
- Διατροφικές συνήθειες
- Παθήσεις Παραθυρεοειδών αδένων
- Χαμηλή πρόσληψη ασβεστίου
- Χαμηλή πρόσληψη βιταμίνης D
- Υπερβολική κατανάλωση πρωτεϊνών, νατρίου και καφεΐνης
- Καθιστικός τρόπος ζωής (απουσία αθλητικής δραστηριότητας)
- Κάπνισμα
- Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
- Μερικά φαρμακευτικά σκευάσματα (πχ κορτικοστεροειδή, αντισυλληπτικά)
- Μερικά νοσήματα όπως ρευματοειδής αρθρίτιδα, νευρογενής ανορεξία, γαστρεντερικές διαταραχές και άλλα
Ποια είναι τα συμπτώματα της οστεοπόρωσης;
Δυστυχώς η οστεοπόρωση είναι σιωπηλή νόσος, δεν έχει ενοχλήματα, παρά μόνον όταν προχωρήσει σημαντικά και αρχίσουν τα κατάγματα. Στο στάδιο αυτό, τα συμπτώματα είναι διάχυτοι πόνοι στη σπονδυλική στήλη και τη λεκάνη, προοδευτική κύφωση και απώλεια ύψους.
Πώς γίνεται η διάγνωση της οστεοπόρωσης;
Σήμερα, η έγκαιρη και σωστή διάγνωση της οστεοπόρωσης θα γίνει με την μέτρηση της οστικής πυκνότητας και βασικών οστικών βιοχημικών δεικτών, όπως είναι το ασβέστιο αίματος, η βιταμίνη D, η παραθορμόνη κλπ. Ο γιατρός, συνεκτιμώντας την κλινική εικόνα, τους παράγοντες κινδύνου, την οστικήμάζα της δεδομένης στιγμής μέτρησης και το ρυθμό της οστικής απώλειας, όπως εκτιμάται από τους βιοχημικούς δείκτες, καταστρώνει τη θεραπευτική στρατηγική του.
Μπορούμε να προλάβουμε την οστεοπόρωση;
Ασφαλώς και μπορούμε να προλάβουμε την οστεοπόρωση, στη συντριπτική πλειοψηφία των γυναικών. Η πρόληψη αρχίζει από την παιδική ηλικία, με τη σωστή διατροφή και άσκηση και
συνεχίζεται σε όλη μας τη ζωή. Παράλληλα, προσπαθούμε να περιορίσουμε κατά το δυνατόν τα φάρμακα που ενοχοποιούνται και να αλλάξουμε τις συνήθειες και τον τρόπο ζωής μας (κάπνισμα, αλκοόλ, κατάχρηση καφέ).
Θεραπεύεται η οστεοπόρωση και, αν ναι, πώς;
Η οστεοπόρωση αντιμετωπίζεται και θεραπεύεται επαρκώς μιας και ο γιατρός έχει στη «φαρέτρα» του ένα πλήθος φαρμάκων που συνεχώς βελτιώνονται και αυξάνονται και μπορεί όχι μόνο να σταματήσει την οστική απώλεια, αλλά και να «χτίσει» οστό, επαναφέροντάς το στα φυσιολογικά. Ο ενδοκρινολόγος είναι ο καταλληλοτερος που γνωρίζει το αντικείμενο και μπορεί να κρίνει κατά περίπτωση ποιο είναι το καταλληλότερο θεραπευτικό όπλο για τον ασθενή του, μιας και η οστεοπορωση εχει ορμονολογικο υποβαθρο σαν παθηση.
Παραθυρεοειδείς αδένες
Οι παραθυρεοειδείς αδένες είναι τέσσερις μικροσκοπικοί ενδοκρινείς αδένες (μεγέθους κόκκου ρυζιού ή φακής) που βρίσκονται στο λαιμό μας στο πίσω μέρος του θυρεοειδούς αδένα, εξ ου και το όνομα Παρα-Θυρεοειδεις (Παρα-τον-Θυρεοειδη), όμως η λειτουργία των παραθυρεοειδών αδένων δεν έχει καμία σχέση με τον θυρεοειδή αδένα.
Οι παραθυρεοειδείς αδένες είναι υπεύθυνοι για τη ρύθμιση του ασβεστίου στο αίμα. Η διαταραχή στην ομοιόσταση του ασβεστίου στο σώμα μας μπορεί να έχει σοβαρές αρνητικές συνέπειες στην υγεία μας.
Το ασβέστιο στο αίμα μας επηρεάζει κάθε κύτταρο εντός του σώματος, οπότε οι επιπτώσεις της διαταραχής του ασβεστίου είναι εκτεταμένες και μπορεί να περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη λειτουργία των νεφρών (νεφρική ανεπάρκεια), των οστών (οστεοπόρωση), του εντέρου και του εγκεφάλου μας. Το ασβέστιο ελέγχεται τόσο αυστηρά από τους παραθυρεοειδείς αδένες που παραμένει σταθερό εντός ενός σχετικά μικρού φυσιολογικού εύρους. Ακόμη και η παραμικρή απόκλιση από αυτό το κανονικό εύρος μπορεί να είναι επικίνδυνη για την υγεία μας.
Ο πρωτοπαθής Υπερπαραθυρεοειδισμός μπορεί να αντιμετωπιστεί με μια απλή χειρουργική επέμβαση ή φαρμακευτικά (ανάλογα με την περίπτωση).
Παθήσεις
Θυρεοειδής
Διαβήτης κύησης
Διαβήτης τύπου 1 και 2
Παχυσαρκία
Διαταραχές περιόδου - Εμμηνόπαυση
Παραθυρεοειδείς - Οστεοπόρωση
Επινεφρίδια
Υπόφυση
